W rolnictwie susza jest ekstremalnym zjawiskiem pogodowym, mającym charakter anomalii atmosferycznej, wywołanej brakiem opadów lub powtarzającymi się opadami mniejszy- mi niż średnie (Łabędzki 2006). Należy jednocześnie zaznaczyć, że występu- je zarówno na obszarach z małymi, jak i dużymi opadami. Jest czasową, powtarzającą się anomalią, odchyleniem od sytuacji normalnej, w przeciwieństwie do suchości, będącej stałą cechą klimatu obszarów o niskich opadach np. Pustynia Sahara, Półwysep Arabski. Susza rolnicza (agrometeorologiczna) - zazwyczaj wyrażana jest niedoborem wody glebowej w danej glebie dla danej rośliny w określonym przedziale czasu lub momencie. W odróżnieniu od powodzi, która ma charakter gwałtowny, susza jest procesem narastającym, a jej skutki dla życia roślin są bardzo często nieodwracalne.

Reakcja roślin na suszę zależy od ich gatunku i fazy rozwojowej oraz rodzaju gleb i regionu geograficznego. Susze jesienne i wczesnowiosenne są na ogół przyczyną zmniejszenia plonów zbóż ozimych, wiosenne zaś zbóż jarych, pierwszego odrostu runi łąkowej oraz wydajności pastwisk. Susze letnie zwykle wpływają ujemnie na plon ziemniaków i drugiego odrostu runi łąkowej, a także pastewnych upraw polowych. W roku bieżącym pierwszym gatunkiem zagrożonym suszą były zboża jare.

Stan klęski powodziowej ogłaszany jest na wniosek wójta, burmistrza skierowany do przewodniczącego wojewódzkiej komisji ds. szacowania szkód w gospodarstwach rolnych, natomiast informacja o wystąpieniu suszy musi w pierwszej kolejności pochodzić z monitoringu suszy prowadzonego na terenie całej Polski przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. Następnie jest ogłaszana w dzienniku urzędowym Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w formie obwieszczenia i to daje podstawę do komisyjnego szacowania strat z tego powodu. Zgodnie z definicją określoną w ustawie o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich [Ustawa 2005], „suszę oznaczają szkody spowodowane wystąpieniem, w dowolnym sześciodekadowym okresie od dnia 1 kwietnia do dnia 30 września, spadku klimatycznego bilansu wodnego poniżej wartości określonej dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb". W czasie od 1 IV do 30 IX zawiera się trzynaście okresów sześciodekadowych na podstawie, których ogłaszane są kolejne raporty. Okresy raportowania są prezentowane na stronie internetowej https://www.su-sza.iung.pulawy.pl. Dla każdego z tych okresów opracowywany jest co 10 dni raport o zagrożeniu suszą rolniczą w Polsce, uwzględniający grupy i gatunki roślin (tabelal). Należy wyjaśnić co oznacza klimatyczny bilans wodny (KBW). W systemie Monitoringu Suszy Rolniczej warunki pogodowe po- wodujące suszę wyznaczone są przy użyciu Klimatycznego Bilansu Wodne- go (KBW), tj. różnicy między opadem atmosferycznym, a ewapotranspiracją potencjalną (parowanie z wnętrza rośliny i gruntu) (Doroszewski i inni 2012):

KBWE = P - ETP

gdzie: P - opad atmosferyczny, w mm;
ETP - ewapotranspiracja, w mm

Wartości krytyczne KBW dla po- szczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb są zawarte w załączniku do rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1 kwietnia 2010 r. Nr 75, poz. 480 (tabela 2).Ostatnie wyniki dotyczące zagrożenia suszą świadczą, że są one spowodowane w dużej mierze przez bardzo wysoką ewapotranspirację, wynoszącą średnio dla kraju 225 mm, a miejscami osiągając nawet ok. 250 mm (piąty raport lUNiG Puławy, Doro- szewski 2015). Na podstawie przeglądu pięciu raportów, które się dotychczas ukazały (informacja z dnia 16 lipca 2015 r.) susza nie wystąpiła na terenie żadnej z gmin województwa małopolskiego. Najtrudniejsza sytuacja jest w województwach: kujawsko-pomorskim, łódzkim, mazowieckim i wielkopolskim, tam KBW przekroczył wartość progową i komisje likwidacyjne przystąpiły do szacowania strat w uprawach.